POLITYCZNE MAŁŻEŃSTWO
Jadwiga z dynastii Andegawenów pochodziła,
Około roku 1373 na Węgrzech w Budzie się urodziła.
Jej matką była Elżbieta Bośniaczka, ojcem zaś Ludwik Wielki, Król Węgier i Polski.
Na budzińskim dworze dzieciństwo spędziła, wykształcenie wyśmienite zdobyła.
Jako dziecko lubiła słodycze, stroje, klejnoty i zabawy,
W świetności i bogactwie najmłodsze lata jej upływały.
Mimo młodego wieku okazywała dojrzałość, rozsądek i powagę,
A jej zainteresowania ku nauce i kulturze zasługiwały na uwagę.
Miała lat jedenaście w 1384 roku, gdy obradujący sejm w Radomsku
Obrał ją – Jadwigę Andegaweńską – królem Polski.
Tego samego roku w październiku została koronowana w katedrze wawelskiej
Jako jedyna kobieta – król, władczyni na tronie polskim.
W 1386 roku w tej samej katedrze na Wawelu Jagiełłę poślubiła.
Była bardzo religijna, radosna, dobra dla ludzi,
Wzrostu wysokiego, jasnowłosa i wielkiej urody.
Wrodzony talent dyplomatyczny usuwał z jej drogi wszelkie przeszkody.
Dla wrogów twarda i stanowcza była, konno wspaniale jeździła,
Wraz z mężem czynny udział w polityce brała, osobistą kancelarię posiadała.
W 1387 roku stanęła na czele wyprawy polskiej na Ruś Halicką,
Rezultat? Ruś Czerwoną odbiła i ponownie do Polski przyłączyła.
Znała pięć języków obcych, znakomitą negocjatorką była,
Uprawiała działalność charytatywną, ufundowała wiele kościołów.
Szpitale klasztorne i ochronki opieką otaczała,
Była wrażliwa, w obronie ludzkiej godności stawała.
W roku 1397 założyła bursę dla polskich i litewskich studentów
Przy Uniwersytecie Karola w Pradze, i za zgodą papieża
Fakultet teologii na Akademii Krakowskiej utworzyła,
A cały swój majątek w testamencie Akademii zapisała i złożyła.
W czerwcu 1399 roku urodziła Elżbietę Bonifację, jedyną córkę,
Która po trzech tygodniach życia zmarła.
Królowa swą córeczkę o cztery dni przeżyła,
17 lipca 1399 zmarła w Krakowie, do swojego dziecka dołączyła.
Po śmierci jej osobę kultem otoczono i czcią wielką.
Podejmowano próbę kanonizowania,
Lecz dopiero 8 czerwca 1997 roku papież Jan Paweł II podczas mszy
Na krakowskich błoniach ogłosił ją świętą.
Po Królowej Jadwidze na pamiątkę dzisiaj tylko berło pozostało,
Które ongiś ufundowała dla Akademii Krakowskiej.
Ono jest jednym z symboli uniwersytetu w Krakowie,
Najstarszym insygnium rektorskim w Polsce.
Jagiełło był synem Olgierda i ruskiej księżniczki Julianny,
Około roku 1362 w Wilnie na Litwie się urodził.
Ojciec go wyznaczył na następcę tronu litewskiego,
Wielki Książę Litewski miał jedenastu braci, z dużej rodziny pochodził.
W maju 1377 roku objął władzę na Litwie,
Choć początek jego rządów był niespokojny.
Albowiem przyrodni bracia i stryj ten tron także zdobyć chcieli,
Lecz tak się nie stało, więc zrezygnować musieli.
Najwyższy Książę Litwy nie tylko z tej strony z wrogością musiał się zmierzyć,
Ale i Wielkiego Księstwa Moskiewskiego oraz Zakonu Krzyżackiego.
Jagiełło zdawał sobie sprawę z politycznej wagi –
Musiał przyjąć chrzest przez Litwę – najważniejszej sprawy.
Litwa była ostatnim pogańskim krajem w Europie,
Wobec tego władca postanowił przyjąć chrzest z Litwą całą.
Lecz formalnie wyboru dokonali na zjeździe w Lublinie panowie krakowscy,
Wydać Jadwigę za Jagiełłę i osadzić na polskim tronie.
15 lutego 1386 roku po zawarciu unii z Polską władca przyjął chrzest,
Obrał imię Władysław II i przeszedł na katolicyzm.
Zaś 4 marca tegoż roku poślubił Jadwigę w katedrze wawelskiej
I został koronowany na króla Polski.
W 1387 roku Władysław przeprowadził chrystianizację
Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Państwo powstałe z ziem Księstwa Litewskiego i Królestwa Polskiego
Stało się największym w ówczesnej Europie.
Jagiełło był wybitnym mężem stanu, dowódcą wojskowym,
Wielkie zagadnienia polityki międzynarodowej pomyślnie rozgrywał.
Miał za partnerów najprzedniejsze dynastie Europy: papieża i cesarza,
Kochał Litwę i Polskę, i godnie je reprezentował.
Był uparty, lecz doceniał potrzebę kultury i nauki,
Jadał niewyszukane potrawy, ulubioną rozrywką były dlań polowania.
Nie pijał piwa ani syconych miodów, a jedynie wodę,
Był bezpośredni, a zarazem prosty i uwielbiał przyrodę.
Czas i siły wszystkie poświęcał sprawom Polski,
Wygrywał bitwy, sprawował sądy, rozstrzygał spory.
Trudne partie w polityce załatwiał ugodowo,
Prowadził wszelkie traktaty i układy.
W Koronie, w przerwie między podróżami,
Władysław nie przebywał na Wawelu, bo go nie lubił.
Wybudował sobie rezydencjalny dwór w Korczynie,
A na Litwie spędzał Nowy Rok i Boże Narodzenie.
Król miał lat siedemdziesiąt, gdy Zofia - jego czwarta żona koronowana
Z rodu książąt kijowskich pochodząca, dwóch synów wreszcie mu urodziła.
Jagiełło był założycielem Dynastii Jagiellonów, która dwa wieki panowała,
Przez 48 lat zasiadał na tronie, władca najdłużej panujący – król Polski.
Jak już wspominałam, król kochał piękno przyrody,
Wiosną w Medyce słuchał w lesie słowika do późna w nocy.
Mocno się przeziębił, aż zapalenia płuc dostał,
Zmarł 1 czerwca 1434 roku w Gródku Jagiellońskim.
Jadwiga i Władysław, tak wiele ich dzieliło:
Religia, wykształcenie, a ślubem królewskim się zakończyło.
Ona chrześcijanka, on ostatni poganin w Europie całej,
Ona bardzo wykształcona, on nie, lecz oboje rządzili wspaniale.
Małżeństwo z rozsądku, dla dobra ojczyzny,
Obopólne korzyści przyniosło wszystkim.
Wspólne walki z zaciekłymi wrogami,
Przymierza i układy między narodami.
Litwin i Andegawenka, węgiersko-francuska królewna,
Chociaż po przodkach część krwi polskiej też miała.
Królami na polskim tronie byli tylko z Bożej Łaski,
Władca i władczyni dobrze zasłużeni dla kraju, dla Polski.
Ich grobowce znajdują się w Katedrze Wawelskiej,
Najpopularniejsi władcy w panteonie polskim.